Μαστίχα τα οφέλη της για το στομάχι & το έντερο
Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα έχει πιστοποιήσει πολλά από τα οφέλη της κατανάλωσης μαστίχας που εικάζαμε πως υπάρχουν, ενώ έχει φανερώσει και άλλα που δεν γνωρίζαμε….
Η χημική σύσταση της ρητίνης και του μαστιχέλαιου έχει αναλυθεί και κάποια συστατικά έχουν απομονωθεί και ταυτοποιηθεί …
Παρ’ όλα αυτά, η ακριβής σύνθεση της μαστίχας Χίου δεν είναι ακόμα γνωστή. Μία γενική εκτίμηση δείχνει ότι η μαστίχα και το μαστιχέλαιο περιέχουν τουλάχιστον 70 ουσίες οι οποίες επιδεικνύουν πολυάριθμες φαρμακευτικές ιδιότητες.
ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ
Η μαστίχα και τα παράγωγά της μπορούν να καταπολεμήσουν πολλά παθογόνα βακτήρια όπως, για παράδειγμα, τα Escherichia coli, Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Porphyromonas gingivalis αλλά και μύκητες όπως διάφορα στελέχη της Candida.
Μοναδικά τερπένια όπως το απινένιο. το β-μυρκένιο, το β-καρυοφυλλένιο, το λιμονένιο και η περιλλυλ-αλκοόλη συναντούν τις πολυφαινόλες της μαστίχας, δικαιολογώντας τις αντιβακτηριακές και αντιοξειδωτικές της ιδιότητες. Επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν πως τα συστατικά της μαστίχας συνεργάζονται το ένα με το άλλο, ώστε να αποδώσουν στη μοναδική αυτή ρητίνη τις ξεχωριστές ιδιότητές της.
ΜΑΣΤΙΧΑ ΚΑΙ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ
Η μάσηση της μαστίχας Χίου διεγείρει τη λειτουργία των σιελογόνων αδένων και αυξάνει την έκκριση σάλιου1, γεγονός που συμβάλλει στον αυτοκαθαρισμό του στόματος. Η μοναδική της σύνθεση την καθιστά προληπτικό και, πιθανόν, θεραπευτικό μέσο κατά της τερηδόνας.
Ένα πολύ κοινό βακτήριο της στοματικής κοιλότητας είναι το Streptococcus mutans, το οποίο μπορεί, όταν αποικίσει την οδοντική επιφάνεια, να αρχίσει την αποικοδόμησή της με τελικό αποτέλεσμα τη γνωστή τερηδόνα.
Σειρά επιστημονικών ερευνών2·3 με επικεφαλής τη δρα Alev Aksoy απέδειξε πως η μαστίχα Χίου έχει σημαντική αντιβακτηριακή επίδραση έναντι του συγκεκριμένου βακτηρίου, προστατεύοντας ουσιαστικό από τερηδόνα.
Επιπρόσθετα, η αντιμικροβιακή της δράση συμβάλλει στην εξουδετέρωση μικροοργανισμών που προκαλούν σχηματισμό οδοντικής πλάκας και κακοσμία του στόματος.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως ο εμπλουτισμός της μαστίχας Χίου με φθόριο (συγκεκριμένα φθοριούχο νάτριο), στοιχείο με γνωστή αντιτεριδονική δράση, συμβάλλει τα μέγιστα στην καλή στοματική υγιεινή.
ΘΩΡΑΚΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Η μαστίχα Χίου χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως φάρμακο για τις διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος. Μεγάλος αριθμός μελετών αποδεικνύει τις ευεργετικές επιδράσεις της στο πεπτικό σύστημα.
Η μαστίχα Χίου παρουσιάζει δραστηριότητα κατά του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού*.
Μελέτη, που έγινε με επικεφαλής τον γαστρεντερολόγο δρα Κωνσταντίνο Ντάμπο στο Σκυλίτσειο γενικό νοσοκομείο Χίου, αξιολόγησε την επίδραση της μαστίχας της Χίου σε ασθενείς με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Η μελέτη21 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μαστίχα Χίου σε ενδεδειγμένες ποσότητες έχει σαφή βακτηριοκτόνο δράση στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Η μελέτη ουσιαστικά επιβεβαίωσε δεδομένα5 που υπήρχαν από το παρελθόν σε πειραματόζωα και τα οποία υποδείκνυαν τη δράση εκχυλισμάτων και ουσιών της μαστίχας, έναντι της αποίκησης αυτού του τόσο σημαντικού στην εμφάνιση του έλκους βακτηριδίου.
Πέρα όμως από τους Έλληνες ερευνητές, μνεία πρέπει να γίνει και στον δρα Farhad U. Huwez. ο οποίος, με τρεις δημοσιευμένες μελέτες-αναφορές6·7·8, εκθειάζει τπ δράση της μαστίχας έναντι του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και τον αναδεικνύει ως θεραπεία για το έλκος (δωδεκαδακτυλικό αλλά και γαστρικό), ακόμα και σε μικρές ποσότητες και χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες.
Το 1982 οι Αυστραλοί ερευνητές Barry Marshall και Robin Warrenανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός νέου για την εποχή βακτηριδίου, που αρχικά ονόμασαν Campylobacter Pyloridis. Η τελική ονομασία όμως, η οποία καθιερώθηκε, είναι Helicobacter Pylori (ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού). Η ανακάλυψη αυτή ήρθε να ανατρέψει τις ως τότε αντιλήψεις που θεωρούσαν ότι το στομάχι δεν αποικίζεται από βακτήρια. Σημειώστε πως το 10-20% των ατόμων με λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θα αναπτύξουν κάποια στιγμή πεπτικό έλκος. Ουσιαστικά, άτομα με λοίμωξη από το συγκεκριμένο βακτηρίδιο έχουν έξι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν έλκος από άτομα που δεν έχουν προσβληθεί!
ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ CROHN
Μελέτη Ελλήνων επιστημόνων, με επικεφαλής τον δρα Ιωάννη Τριανταφυλλίδη (Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας) και τον καθηγητή Νικόλαο Ανδρικόπουλο (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό World Journal of Gastroenterology, έδειξε βελτίωση της κλινικής εικόνας και μείω on της φλεγμονής σε ασθενείς με ήπια έως και μέτρια δραστηριότητα της νόσου Crohn (χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του πεπτικού σωλήνα που μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε τμήμα του, από το στόμα έως το ορθό), μετά τη χορήγηση σκόνης μαστίχας Χίου σε μορφή καψουλών για τέσσερις εβδομάδες (δόση 2.2 γρ./ημέρα).
Γενικότερα, η κατανάλωση μαστίχας φάνηκε να συμβάλλει στη μείωση στα επίπεδα ουσιών που εμπλέκονται στις φλεγμονώδεις διαδικασίες (όπως η C αντιδρώσα πρωτεΐνη, CRP και η ιντερλευκίνη 6, IL-6) σε ασθενείς με ενεργή νόσο του Crohn.
Τα επιστημονικά στοιχεία συνηγορούν πως αυτό που δρα ευεργετικά στη φλεγμονή είναι η μαστίχα αυτή καθαυτή (το σύνολο των συστατικών της) και όχι απομονωμένα τα διάφορα συστατικά της. Πάντως, ο μικρός αριθμός ατόμων που έλαβαν μέρος στην εν λόγω μελέτη, σίγουρα σηματοδοτεί την ανάγκη και άλλων επιστημονικών ερευνών προκειμένου να εξαχθούν ασφαλή ουμπεράοματα.
ΑΣΠΙΔΑ ΚΑΙ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ
Η μαστίχα Χίου φαίνεται να παρουσιάζει προστατευτική δράση στην καρδιά και στα αγγεία, καθώς μελέτες1011 δείχνουν ότι η κατανάλωσή της μειώνει τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης, της LDL («κακής») χοληστερόλης, της λιποπρωτεΐνης α. ενώ παράλληλα προστατεύει καθολικά την LDL χοληστερόλη από οξείδωση (μια διαδικασία που βάζει τον θεμέλιο λίθο για τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στα αγγεία).
Ακόμα και το σάλιο που προέρχεται από τη μάσηση της μαστίχας Χίου, αποδείχθηκε12 πως μπορεί να συμβάλλει εργαστηριακά στην αναστολή της οξείδωσης της «κακής» χοληστερόλης.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως στη μελέτη σε ανθρώπους10, η οποία έδειξε μείωση της χοληστερόλης με την κατανάλωση 5 γραμμαρίων σκόνης μαστίχας καθημερινά, διαπιστώθηκε και στατιστικά σημαντική μείωση στα επίπεδα ενζύμων που σχετίζονται με την ηπατική λειτουργία, κάνοντας τους ερευνητές να μιλούν και για ηπατοπροστατευτική δράση.
ΟΙ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
Την τελευταία δεκαετία, ένας αυξανόμενος αριθμός εργαστηριακών μελετών μάς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η μαστίχα Χίου ενδέχεται να διαθέτει αντικαρκινικές ιδιότητες έναντι διαφόρων μορφών κακοήθων νεοπλασιών, όπως ο καρκίνος του προστάτη, του παχύ εντέρου, του πνεύμονα, του στόματος και του παγκρέατος.
Τα συστατικά της μαστίχας που ανήκουν στην τάξη των τριτερπενοειδών εικάζεται πως είναι υπεύθυνα για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες13, οι οποίες αφορούν κυρίως τον αναχαίτιση του ανεξέλεγκτου κυτταρικού πολλαπλασιασμού, μέσω εξωγενών και ενδογενών μονοπατιών της απόπτωσης (του «προγραμματισμένου» δηλαδή κυτταρικού θανάτου).
0α πρέπει να τονιστεί ότι οι αντικαρκινικές ιδιότητες τπς μαστίχας πιστοποιούνται μέσα από εργαστηριακά πειράματα και όχι από κλινικές μελέτες ή/και παρατηρήσεις σε ανθρώπους. Μία ουσία ή ένα σύνολο ουσιών, που εμφανίζει αντικαρκινική δράση σε επιλεγμένες κυτταρικές σειρές ή σε πειραματόζωα, δεν σημαίνει πως κάνει το ίδιο και στους ανθρώπους. Όμως τέτοιες μελέτες αποτελούν συχνά το εφαλτήριο για να διερευνηθούν ανάλογες επιδράσεις και στους ανθρώπους. Ας ελπίσουμε, λοιπόν, πως στο μέλλον θα έχουμε όλα εκείνα τα ικανά στοιχεία, που θα αναδείξουν το δάκρυ του μαστιχόδεντρου σε ασπίδα έναντι του καρκίνου και στους ανθρώπους.
