Ημέρα Δασοπονίας
Η Διεθνής Ημέρα Δασών γιορτάζεται στις 21 Μαρτίου, ημέρα έναρξης της άνοιξης.
Η 21η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από τη διεθνή κοινότητα ως Παγκόσμια Ημέρα της Δασοπονίας και συμπίπτει με την έναρξη του εαρινού ηλιοστασίου. Κάθε χρόνο τιμάται η προσφορά των δασών, εξαίρεται η σπουδαιότητα τους και περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τονίζεται η άμεση ανάγκη προστασίας και επαύξησης τους ως απαραίτητη προϋπόθεση για την δική μας επιβίωση.
H σημερινή ημέρα, συμβολίζει την ελπίδα του ανθρώπου για ένα καλύτερο μέλλον του πλανήτη μας σε συνδυασμό με το ρόλο του δάσους.
Τα δασικά οικοσυστήματα φιλοξενούν σχεδόν το 80% των έμβιων ζώων παγκοσμίως και η διατήρησή τους εξασφαλίζει κατάλληλες συνθήκες για την προστασία, διατροφή και διατήρηση πολλών ζωικών οργανισμών και δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για τη διατήρηση διαφόρων φυτικών ειδών.
Tα δάση εξαιτίας της βιοποικιλότητας που περικλείουν είναι φυσική τράπεζα γονιδίων φυτών και ζώων, μέσα στην οποία κρύβεται ένα αστείρευτο απόθεμα γνώσεων που αφορά στην ιατρική, τη γεωργία, τη βιομηχανία και τη γενετική μηχανική και οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην παραγωγή νέων ειδών τροφίμων, φαρμάκων και βιομηχανικών προϊόντων.
Aτυχώς αυτή τη χρονιά η σημερινή ημέρα σκιάζεται από τη μεγάλη κρίση του κορονοϊού σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η Δασική Υπηρεσία της χώρας μας από συστάσεώς της εφάρμοσε την αειφορική διαχείριση στα δάση μας από τις αρχές του 20 ου αιώνα, γι αυτό και υπάρχουν σε καλή κατάσταση τα δάση στην Ελλάδα μέχρι σήμερα.
Τα δασικά οικοσυστήματα επίσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής.
Εικόνα 2: Ξήρανση ατόμων δασικής πεύκης (Pinussylvestris) στο δάσος Ρητίνης-Βριας στα Πιέρια Όρη. (Φωτ. ΕΚΒΥ)
Οι ωφέλειες των δασών
- Παράγει το απαραίτητο για τη ζωή μας οξυγόνο και δεσμεύει το επικίνδυνο για τη ζωή διοξείδιο του άνθρακα.
- Μειώνει την ένταση του φωτός και επιδρά στη σύνθεσή του, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο φωτοκλίμα.
- Απορροφά και εξουδετερώνει διάφορες επιβλαβές ουσίες.
- Αμβλύνει τις ακραίες θερμοκρασίες, μειώνει τις μεγάλες, αυξάνει τις μικρές και παρεμποδίζει το σχηματισμό δρόσου και πάχνης.
- Μειώνει την ένταση του ανέμου.
- Μειώνει τους θορύβους.
- Αυξάνει τις βροχές, μετατρέπει σε βροχή (βροχομίχλη) την υγρασία ταυ αέρα και υγροποιεί την ομίχλη.
- Συγκρατεί το νερό της βροχής και δεν το αφήνει να πέφτει με δύναμη στο έδαφος και να το διαβρώσει.
- Ενισχύει τα υπόγεια νερά. Το μεγαλύτερο μέρος του νερού της βροχής, με τη βοήθεια της βλάστησης, απορροφάται από το έδαφος και εμπλουτίζονται τα υπόγεια νερά (που παίρνουμε με τις πηγές και τα φρεάτια).
- Εξασφαλίζει κατάλληλες συνθήκες για την προστασία, διατροφή και διατήρηση πολλών ζωικών οργανισμών, αφού ανάλογα με το δάσος, τις γεωγραφικές και κλιματικές συνθήκες, έχουμε και την ανάλογη παρουσία διαφόρων ζώων, μικρών και μεγάλων, τετράποδα και φτερωτά, ασπόνδυλα και άλλα.
- Παράγει σημαντικές ποσότητες βιομάζας, μας προσφέρει διάφορα δασικά προϊόντα και δεσμεύει ενέργεια.
- Δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες διατήρησης διαφόρων φυτικών ειδών, αφού οι πληθυσμοί των δέντρων, προσδιορίζουν τη φυσιογνωμία ταυ δάσους και αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα των δασικών οικοσυστημάτων.
Παρά τα αδιαμφισβήτητα οφέλη τους, τα δάση στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους και απειλές με σημαντικότερες τις καταστροφικές πυρκαγιές και τις επακόλουθες καταπατήσεις, προϊόν οικιστικών επεκτάσεων και ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Τα δάση μας δηλαδή αντικαθίστανται σταδιακά από αστικές, περιαστικές και τουριστικές εκτάσεις.
Η περιοχή μας κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις στο ποσοστό δασοκάλυψης, σε επίπεδο Περιφέρειας και Χώρας, με τα δάση να καταλαμβάνουν το 38% της έκτασής της, στους ορεινούς όγκους του Ολύμπου και τωνΠιερίων. Τα δασοπονικά είδη που φύονται στους δύο αυτούς ορεινούς όγκους είναι η Οξιά σε ποσοστό 33%, η Μαύρη Πεύκη με 24%, η Δρυς και τα αείφυλλα πλατύφυλλα με 13% και σε μικρότερα ποσοστά η ελάτη, η καστανιά.
Σύμφωνα με τους Χάρτες του Δασικού Κτηματολογίου οι οποίοι αναρτήθηκαν προκύπτει συγκεντρωτικά για την περιοχή του Ν. Πιερίας ότι το 44,79% αποτελείται από Δασικού Χαρακτήρα εκτάσεις στις οποίες συμπεριλαμβάνονται τόσο τα Δάση όσο και οι Δασικές Εκτάσεις.
Στο διάγραμμα που ακολουθεί εμφανίζεται ο χαρακτήρας των εκτάσεων της Π.Ε. Πιερίας σε γράφημα με δεδομένα από τους Δασικούς Χάρτες.
Εικόνα 3: Γραφική παράσταση χαρακτήρα εκτάσεων Π.Ε. Πιερίας
Ο Όλυμπος κατέχει τα υψηλότερα δασοόρια στην Ευρώπη, όπου στη ζώνη των υψηλών ορέων φύεται η Pinusheldreihii σε υψόμετρο 2.500μ.
Εικόνα 4: Ρόμπολο στις κορυφές του Ολύμπου
Η Διεύθυνση Δασών Πιερίας στο πλαίσιο αειφορικής διαχείρισης των δασών της, προέβη στην κάρπωση δασικών προϊόντων σε 90 συστάδες δάσους και παρήγαγε συνολικά 49.407,87 κ.μ ξυλώδες όγκο το έτος 2020. Από την διαχείριση των δημοσίων δασών και σύμφωνα με το Π.Δ 126/86 δεσμεύτηκαν από την Υπηρεσία 3.295 χ.κ.μ καυσόξυλα οξιάς και αποδόθηκαν με μικρό τίμημα σε κατοίκους ορεινών περιοχών για κάλυψη των ατομικών τους αναγκών σε θέρμανση.
Εικόνα 5: Παραγωγή δασικών προϊόντων στη Δ/νση Δασών Πιερίας
Όσο πιο έντονα είναι κάποιος εγκλωβισμένος στην πολύβουη και αγχωτική καθημερινότητα αλλά και τη μολυσμένη ατμόσφαιρα των μεγαλουπόλεων τόσο περισσότερο συνειδητοποιεί την υγιεινή επίδραση που έχει το δάσος στην ψυχή και το σώμα του, όταν βρει την ευκαιρία να περάσει μερικές μέρες διακοπών ή έστω λίγες ώρες χαλάρωσης μέσα σε ένα δασικό περιβάλλον.
Τα παραπάνω κάνουν προφανές το γεγονός ότι το δάσος είναι πολύτιμο για όλους μας και γι΄αυτό το λόγο πρέπει όλοι να το προστατεύουμε.
Ο Προϊστάμενος της Δ/νσης Δασών Πιερίας
Γεώργιος Χαρ. Μαυρίδης
