Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου
Ο παιδικός καρκίνος είναι σπάνιος. Αντιπροσωπεύει το 0,5-4,6% όλων των καρκίνων σε ανθρώπους. Η 15η Φεβρουαρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου.
Ο όρος παιδικός καρκίνος χρησιμοποιείται για να ορίσει οποιοδήποτε είδος καρκίνου που εμφανίζονται σε παιδιά πριν την ηλικία των 15 ετών. Τα συνολικά ποσοστά εμφάνισης του καρκίνου της παιδικής ηλικίας κυμαίνονται μεταξύ 50 και 200 ανά εκατομμύριο παιδιών σε παγκόσμια κλίμακα.
Παιδικός καρκίνος: Ποιες είναι οι πιο συχνές μορφές;
Το “μοτίβο” των καρκίνων στην παιδική ηλικία διαφέρει σημαντικά από εκείνων σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Σε γενικές γραμμές, η λευχαιμία αποτελεί περίπου το ένα τρίτο όλων των καρκίνων της παιδικής ηλικίας. Οι άλλες πιο κοινές μορφές καρκίνου στα παιδιά είναι τα λεμφώματα και οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος. Υπάρχουν διάφοροι τύποι όγκων που εκδηλώνονται σχεδόν αποκλειστικά σε παιδιά, όπως το νευροβλάστωμα, το νεφροβλάστωμα, το μυελοβλάστωμα και το ρετινοβλάστωμα. Οι καρκίνοι του μαστού, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου ή του ορθού, τυπικά συμβαίνουν σε ενήλικες και είναι εξαιρετικά σπάνιοι σε παιδιά.
Παιδικός καρκίνος: Ποιοι είναι οι γνωστοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου της παιδικής ηλικίας;
Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί μόνο λίγοι παράγοντες κινδύνου για τους καρκίνους της παιδικής ηλικίας. Αυτοί περιλαμβάνουν την ιονίζουσα ακτινοβολία και την κατάποση της ορμόνης διαιθυλοστιλβεστρόλης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (πρόκειται για μια παλιά θεραπεία που δεν εφαρμόζεται πλέον). Πολλοί παιδικοί καρκίνοι συνδέονται επίσης με τη γενετική σύσταση του ατόμου, αφού έχει αποδειχτεί ότι ο καρκίνος σε μικρές ηλικίες εμφανίζεται με διαφορετική συχνότητα σε παιδιά διαφορετικής εθνοτικής προέλευσης. Επίσης, η γενετική προδιάθεση κάθε ατόμου (οικογενειακό ιστορικό καρκίνων) παίζει σημαντικό ρόλο. Έρευνες έχουν δείξει ότι ιοί, όπως ο Epstein-Barr, η Ηπατίτιδα-Β, ο έρπης και ο ιός του AIDS (HIV) μπορεί επίσης να συμβάλουν στην αύξηση του κινδύνου για μερικούς καρκίνους της παιδικής ηλικίας.
Παιδικός καρκίνος: Υπάρχουν γεωγραφικές διακυμάνσεις στη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου της παιδικής ηλικίας;
Δεν έχουν όλες οι χώρες ενημερωμένα μητρώα που καταγράφουν τη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου, ως εκ τούτου είναι δύσκολο να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα του καρκίνου της παιδικής ηλικίας σε όλο τον κόσμο. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, φαίνεται να είναι μεγάλες οι διακυμάνσεις στη συχνότητα εμφάνισης παιδικών καρκίνων, όπως η λευχαιμία και οι όγκοι του νευρικού συστήματος. Ενώ τέτοιου τύπου καρκίνοι διαγιγνώσκονται σπανίως στον υπόλοιπο κόσμο, στην υπο-Σαχάρια Αφρική, καταγράφονται αυξημένα ποσοστά εμφάνισης λεμφωμάτων (ειδικότερα λέμφωμα Burkitt) από ό,τι σε άλλες περιοχές. Αυτό μπορεί να προκύψει από τη μεγαλύτερη έκθεση σε ιογενείς λοιμώξεις.
Παιδικός καρκίνος: Μπορεί να ανιχνευθεί νωρίς;
Οι περισσότεροι καρκίνοι της παιδικής ηλικίας αρχικά εκδηλώνονται με μη-ειδικά σημάδια και συμπτώματα, κάτι που οδηγεί σε καθυστερημένη ανίχνευσή τους. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, επειδή τα παιδιά συνήθως έχουν αυξημένη γονική και ιατρική φροντίδα, οι καρκίνοι έχουν πιο μεγάλη πιθανότητα να εντοπιστούν πιο νωρίς. Σε χώρες με χαμηλό εισόδημα κατά κεφαλήν (κατά μέσο όρο), ωστόσο, υπάρχουν πρόσθετα εμπόδια στην έγκαιρη ανίχνευση, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης πρόσβασης των παιδιών σε υπηρεσίες υγείας και τις ανεπαρκείς ιατρικές εγκαταστάσεις.
Παιδικός καρκίνος: Ποιες είναι οι πιθανότητες για θεραπεία;
Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, περίπου το 80% των παιδιών με καρκίνο επιβιώνει πέντε ή περισσότερα χρόνια μετά τη διάγνωση της νόσου. Αυτό το πολύ υψηλό ποσοστό συνεπάγεται αυξημένο αριθμό μακροχρόνια επιζώντων ατόμων, που χρειάζονται συνεχή παρακολούθηση, θεραπεία και φροντίδα. Η πρόγνωση είναι πολύ χαμηλότερη για τα παιδιά που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο σε χώρες χαμηλού και μεσαίου κατά κεφαλήν εισοδήματος. Ορισμένοι παράγοντες που εξηγούν αυτό το χαμηλό ποσοστό περιλαμβάνουν: την καθυστερημένη διάγνωση του καρκίνου που οδηγεί σε χαμηλότερα επίπεδα αποτελεσματικής θεραπείας, τα ανεπαρκώς εξοπλισμένα νοσοκομεία που δεν έχουν τα κατάλληλα φάρμακα και εξοπλισμό, κάποιες άλλες ασθένειες που είναι διαδεδομένες στα παιδιά και η έλλειψη γενικών γνώσεων του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού σχετικά με τον καρκίνο. Επιπλέον, η θεραπεία δεν είναι προσιτή οικονομικά για τους περισσότερους γονείς.
