Μαστίχα Χίου: Δρα αποτελεσματικά κατά του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού

Η µαστίχα Χίου (Chios mastic) είναι µια αρωµατική ελαιορητίνη που παραλαµβάνεται από ένα αειθαλές µικρό δένδρο µε το βοτανικό όνοµα Pistacia lentiscus L. var. chia (Duham), που είναι γνωστό και µε την ονοµασία µαστιχόδενδρο Χίου.

Εικάζεται ότι τα βασικά αιτία της ενδηµικότητας µόνο στο νότιο τµήµα της Χίου είναι:

η όξινη σύσταση των εδαφών (λόγω του υποθαλάσσιου ηφαιστείου),
τα πολύ καλά στραγγιζόµενα εδάφη της περιοχής,
το ευνοϊκό µικροκλίµα της περιοχής, όπως η απουσία ακραίων θερµοκρασιών και ιδιαίτερα η έλλειψη χαµηλών θερµοκρασιών. Σε θερµοκρασία κάτω από 0 Cº, τα µαστιχόδενδρα καταστρέφονται.
Οι φαρµακολογικές ιδιότητες της µαστίχας είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Οι κυριότερες θεραπευτικές χρήσεις της περιλαµβάνουν:

Γαστραλγία
Δυσπεψία
Η µάσηση μαστίχας βοηθάει σε περιπτώσεις κακοσµίας του στόµατος και δυσπεψίας
Αφροδισιακή δράση
Νόσος Alzheimer
Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού Μαστίχα Χίου και H. pylori
Το ελικοβακτήριο ή ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori) είναι ένα Gram-αρνητικό, σπειροειδές βακτήριο, που αποµονώθηκε για πρώτη φορά µόλις το 1983. Το βακτήριο αυτό είναι υπεύθυνο για πολλές λοιµώξεις όχι µόνο του πεπτικού συστήµατος, αλλά και για άλλες εξωγαστρικές λοιµώξεις (π.χ. στεφανιαία νόσος κ.ά.). Για το λόγο αυτό, η θεραπεία της λοίµωξης από H. pylori έχει πολλαπλό όφελός σε πολλά συστήµατα του οργανισµού.

Το H. pylori βρίσκεται στο γαστρικό βλεννογόνο των ανθρώπων σε όλον τον κόσµο.
Θεωρείται ότι περίπου οι µισοί ενήλικες σε όλον τον κόσµο έχουν στο γαστρικό βλεννογόνο τους το H. pylori. Εχει ασυµπτωµατική λοίµωξη από το βακτηρίδιο αυτό περίπου 10% των υγιών ατόµων ηλικίας κάτω των 30 ετών και το ποσοστό αυτό αυξάνει στο 60% για τις ηλικίες άνω των 60 ετών.

Η λοίµωξη από το H. pylori αντιµετωπίζεται συµβατικά µε τριπλή αγωγή, που συνίσταται στη χορήγηση δύο αντιβιοτικών (επιλογή από clarithromycin, metronidazone, amoxicillin και tetracycline) µαζί µε ένα ανασταλτικό αντλίας πρωτονίων και/ή σύµπλοκο του βισµουθίου. Η θεραπευτική αυτή αγωγή είναι πολύ αποτελεσµατική, αλλά έχει σοβαρές παρενέργειες σε αρκετές περιπτώσεις (περίπου στο 40%).

Για το λόγο αυτό αναζητούνται συνεχώς εναλλακτικές (µη φαρµακευτικές) θεραπευτικές αγωγές. Η χρήση µαστίχας Χίου είναι µία από αυτές τις εναλλακτικές θεραπευτικές αγωγές.

Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ευθύνεται για σειρά γαστρεντερικών ασθενειών και συνδρόµων όπως είναι:
Πεπτικό (γαστρικό ή δωδεκαδακτυλικό) έλκος
Χρόνια γαστρική φλεγµονή (γαστρίτιδα)
Γαστρικός καρκίνος
Σύνδροµο µη ελκώδους (ή λειτουργικής) δυσπεψίας
Υποχλωρυδρία

Εχει διαπιστωθεί από έρευνες ότι η µαστίχα Χίου έχει έντονη αντιµικροβιακή δράση εναντίον πολλών βακτηρίων, όπως είναι:

Helicobacter pylori
Staphylococcus aureus
Escherichia coli (E coli)
Sacrina lutea
Candida albicans
Candida parapsilosis
Torullopsis glabrata
Cryptococcus neoformans
Όσον αφορά στη δράση της µαστίχας Χίου κατά του H. pylori,
υπάρχουν πολλές δηµοσιευµένες µελέτες από το 1984, µία µόλις χρονιά µετά την αποµόνωση του βακτηριδίου. Oι µελέτες αυτές προέκυψαν από εκτεταµένες έρευνες in vitro και in vivo και επιβεβαιώνουν την ορθότητα των παραδοσιακών εφαρµογών της µαστίχας για αντιµετώπιση του πεπτικού έλκους.

Οι αντιµικροβιακές ιδιότητες της µαστίχας οφείλονται σε διάφορα συστατικά της σύνθεσής τους που φαίνεται πως επενεργούν συνεργικά. ∆εν είναι γνωστός ακόµη ο µηχανισµός δράσης της µαστίχας κατά του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού. Θεωρείται πιο πιθανό ότι συστατικά της µαστίχας απορροφώνται από το αρνητικό κατά Gram πρωτεϊνικό περίβληµα του βακτηριδίου και έτσι το καταστρέφουν.

Έχει βρεθεί ότι η µαστίχα καταπολεµά το H. pylori και
η συνιστώµενη δοσολογία είναι 1gr ανά ηµέρα (λήψη σε µορφή σκόνης πριν από το πρωινό). Στην πλειονότητα των ασθενών οι έρευνες έδειξαν ότι έπαυσε ο πόνος και θεραπεύθηκε το γαστρικό ή δωδεκαδακτυλικό έλκος µέσα σε 2 εβδοµάδες.

Μια άλλη θεραπευτική δοσολογία είναι 2 gr/ηµέρα (1gr το πρωί και 1gr το βράδυ πριν από τον ύπνο) για 2-4 εβδοµάδες. Σε περιπτώσεις δυσπεψίας, η δοσολογία είναι 500 mg/ηµέρα. Η αγωγή µε µαστίχα (σε δοσολογία 1-2 gr/ηµέρα) δεν παρουσιάζει παρενέργειες, αλλά καλό είναι να γίνεται έπειτα από συνεννόηση µε γιατρό.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει έρευνα που έγινε στο Τµήµα Γαστρεντερολογίας του Σκυλίτσειου Γενικού Νοσοκοµείου Χίου για να εκτιµηθεί in vivo η επίδραση της µαστίχας στο H. pylori. Πρόκειται για ελεγχόµενη τυχαία δοκιµή τεσσάρων θεραπευτικών αγωγών για να εκτιµηθεί η επίδρασή τους σε ασθενείς που διαπιστωµένα ευρίσκετο στο στοµάχι τους το H. pylori.

Δοκιµάσθηκαν τα παρακάτω θεραπευτικά σχήµατα, που χορηγήθηκαν σε αντίστοιχες οµάδες ασθενών:
Μονοθεραπεία µικρής δοσολογίας µε µαστίχα 350 mg τρεις φορές την ηµέρα (tid=ter in die) για 14 ηµέρες.
Μονοθεραπεία µεγάλης δοσολογίας µε µαστίχα 1 g tid για 14 ηµέρες
∆ιπλή θεραπεία µε µαστίχα 350 mg tid και pantoprazole 20mg bd για 14 ηµέρες
Συµβατική τριπλή αγωγή µε Pantoprazole 20 mg bd (bis die=δύο φορές την ηµέρα), amoxicillin 1 g bd και clarithromycin 500 mg bd για 10 ηµέρες.
Έπειτα από πέντε εβδοµάδες ευρέθησαν τα παρακάτω αποτελέσµατα:

Οµάδα Α: Ποσοστό επιτυχίας 30,8%
Οµάδα Β: Ποσοστό επιτυχίας 38,5%
Οµάδα Γ: Ποσοστό επιτυχίας 0%
Οµάδα ∆: Ποσοστό επιτυχίας 76,92%
Έχει βρεθεί ότι η µαστίχα καταπολεµά το H. pylori και η συνιστώµενη δοσολογία είναι 1 gr ανά ηµέρα (λήψη σε µορφή σκόνης πριν από το πρωινό).

Ανδρέας Κανάς, Γεωπόνος – Αρωµατοθεραπευτής
Πρόεδρος του Σωµατείου Ελλήνων Αρωµατοθεραπευτών
Το είδα: www.dromostherapeia.gr