Μεγάλο πισωγύρισµα στο σχεδιασµό για τον ορισµό του ενεργού αγρότη στην ερχόµενη ΚΑΠ, αποτελεί η σκέψη του ΥΠΑΑΤ, να ενεργοποιήσει την παράγραφο του ευρωπαϊκού κανονισµού που δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-µέλη να θεωρήσουν ενεργούς αυτόµατα όσους λαµβάνουν έως 5.000 ευρώ άµεσες ενισχύσεις.
Ενεργοί αγρότες αυτόματα οι δικαιούχοι άμεσων ενισχύσεων έως 5.000 ευρώ στο σχέδιο της νέας ΚΑΠ
Η σχετική δυνατότητα είχε ενεργοποιηθεί στα πλαίσια της τρέχουσας ΚΑΠ (ΦΕΚ 147/Β/22-1-2015, Άρθρο 3, παράγραφος 3). Οπότε, εφόσον οι αρµόδιες αρχές προχωρήσουν µε αυτόν τον τρόπο το σχεδιασµό του στρατηγικού σχεδίου, γυρνάµε πάλι στα ίδια, µε ό,τι και να σηµαίνει αυτό για το αφήγηµα που ακούγεται αρµοδίως στις διαβουλεύσεις ότι την ερχόµενη περίοδο οι ενισχύσεις θα πάνε µόνο σε αυτούς που πραγµατικά παράγουν.
Εν ολίγοις, σε αυτή την περίπτωση το 2023 θα θεωρηθούν αυτόµατα ενεργοί όσοι έλαβαν άµεσες ενισχύσεις το 2022 έως και 5.000 ευρώ. Σηµειώνεται ότι κάτι αντίστοιχο έγινε το πρώτο έτος εφαρµογής της τρέχουσας ΚΑΠ (2015) όπου µέτρησαν οι επιδοτήσεις του 2014.
Αυτός µάλιστα είναι και ένας έµµεσος τρόπος να αντιµετωπιστεί η µη ενεργοποίηση του καθεστώτος «µικροκαλλιεργητών» στην ερχόµενη περίοδο, όπου όπως είχε εφαρµοστεί, εξαιρούσε από ελέγχους και ορισµένες προϋποθέσεις όσους λάµβαναν επιδοτήσεις µέχρι το ποσό των 1.250 ευρώ.
Για όσους τώρα λαµβάνουν άµεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ, εδώ τα πράγµατα µένουν να αποσαφηνιστούν. Ο τρέχον εθνικός κανονισµός αναφέρει: «Γεωργοί οι οποίοι έλαβαν για το προηγούµενο οικονοµικό έτος άµεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ, εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των άµεσων γεωργικών ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, που αποκτήθηκαν από µη γεωργικές δραστηριότητες κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος».
Από εκεί και πέρα, η φόρµουλα που έχει προταθεί στην πολιτική ηγεσία και βασίζεται στον ορισµό του ενεργού αγρότη µε βάση την παράδοση τιµολογίων εξόδων-εσόδων δεν έχει ακόµα εγκαταλειφθεί, αλλά τα πάντα εξαρτώνται από το αν ο ΟΠΕΚΕΠΕ µπορεί να την υποστηρίξει. Υπενθυµίζεται πως µε αυτό το σύστηµα, προαπαιτούµενο για τη λήψη ενισχύσεων είναι η απόδειξη οικονοµικών συναλλαγών του αγρότη µέσω του ΜΑΑΕ. Έτσι, τυχόν ετεροεπαγγελµατίες που είτε πουλούν «µαύρα» την παραγωγή τους, είτε δεν µπορούν να αποδείξουν έστω στοιχειώδη αγροτική δραστηριότητα, δεν θα λαµβάνουν ενισχύσεις. Τα δικαιώµατα αυτά που «χάνονται» θα πηγαίνουν στο Εθνικό Απόθεµα για ανακατανοµή. Παράλληλα, βλέποντας πως απειλούνται µε απώλειες στις ενισχύσεις, το κίνητρο µεταβίβασης επιλέξιµης γης και δικαιωµάτων προς κατ’ επάγγελµα ή νέους αγρότες είναι σαφώς µεγαλύτερο. Και τέλος, αν πράγµατι οι ετεροεπαγγελµατίες έχουν σηµαντική αγροτική δραστηριότητα, θα πρέπει πλέον να είναι «διαφανής» αν θέλουν να συνεχίσουν να καρπώνονται ενισχύσεις, τονώνοντας κατά κάποιον τρόπο και τα φορολογικά έσοδα.
Όπως και να έχει οι εθνικές αποφάσεις για τον ορισµό του ενεργού αγρότη θα πρέπει να ληφθούν έως το τέλος του έτους.
Ο σηµερινός ορισµός
Άµεσες ενισχύσεις χορηγούνται µόνο σε ενεργούς γεωργούς.
∆εν θεωρούνται ενεργοί γεωργοί όσοι δηλώνουν γεωργικές εκτάσεις αποτελούµενες σε ποσοστό άνω του 50% από εκτάσεις διατηρούµενες εκ φύσεως σε κατάσταση κατάλληλη για βόσκηση ή καλλιέργεια, χωρίς να ασκούν την ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα επ αυτής, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 2, παράγραφος 5.
Εξαιρουµένων των γεωργών της παραγράφου 2, γεωργοί, οι οποίοι έλαβαν για το προηγούµενο οικονοµικό έτος άµεσες ενισχύσεις έως και 5.000 ευρώ θεωρούνται ενεργοί γεωργοί. Ειδικά για το έτος αιτήσεων 2015, λαµβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό των άµεσων ενισχύσεων, που δικαιούνταν ο γεωργός […] για το έτος αιτήσεων 2014 […].
Γεωργοί, οι οποίοι έλαβαν για το προηγούµενο οικονοµικό έτος άµεσες ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ θεωρούνται ενεργοί γεωργοί, εφόσον αποδεικνύουν ότι το ετήσιο ποσό των άµεσων ενισχύσεων είναι τουλάχιστον το 5% των συνολικών εσόδων, που αποκτήθηκαν από µη γεωργικές δραστηριότητες κατά το πλέον πρόσφατο οικονοµικό έτος, για το οποίο υπάρχουν στοιχεία. […]
Μόνη πηγή αναπλήρωσης Εθνικού Αποθέµατος η οριζόντια µείωση δικαιωµάτων, λέει η ΚΑΠ
Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισµός για την ΚΑΠ δεν αναφέρει ρητά,
όπως ο τρέχον, ότι τα δικαιώµατα που δεν ενεργοποιούνται για 2 έτη, επιστρέφουν στο Εθνικό Απόθεµα, οπότε κι αυτό είναι κάτι που µένει
να αποσαφηνιστεί εν καιρώ. Γενικά λείπει εξολοκλήρου το Άρθρο περί Αναπλήρωσης του Εθνικού Αποθέµατος, παρά µόνο ως δυνατότητα εµφανίζεται η «οριζόντια µείωση της αξίας δικαιωµάτων» αν τυχόν δεν φτάνει το Απόθεµα για να πληρωθούν όλοι οι δικαιούχοι. Οι αρχές λοιπόν πρέπει να το «πάρουν πάνω τους» όσον αφορά τις σχετικές αποφάσεις.
Τιµολόγια και ελάχιστη πυκνότητα βόσκησης για τον ενεργό αγρότη στην Ιρλανδία
Προσκόµιση τιµολογίων και ελάχιστη πυκνότητα βόσκησης 0,15 ΜΜΖ ανά εκτάριο είναι το πλάνο της Ιρλανδίας για τον ορισµό του ενεργού αγρότη την ερχόµενη περίοδο. Αν δεν τηρείται η συγκεκριµένη πυκνότητα βόσκησης, θα πρέπει να αποδεικνύεται η παραγωγή ζωοτροφών. «Αυτοί που τους λέµε «αγρότες του καναπέ» και δεν εξασκούν κάποια αγροτική δραστηριότητα αναµένεται να προστεθούν στην «αρνητική λίστα» προσώπων που δεν δικαιούνται βασική ενίσχυση», αναφέρει το σχετικό άρθρο της farmersjournal που έχει το ρεπορτάζ.
