Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη.
Το θέατρο Πήγασος κλείνει φέτος 44 χρόνια και θα γιορταστούν στο Κέντρο Τεχνών 9 Μούσες, ή αλλιώς αρχοντικό Τσαλόπουλου, με μια έκθεση από κοστούμια, σκηνικά αντικείμενα, φωτογραφίες, ντοκουμέντα καθώς και παράλληλες εκδηλώσεις, που θα σας ταξιδέψουν στο μαγικό κόσμο του θεάτρου.Τα εγκαίνια θα γίνουν την παγκόσμια ημέρα θεάτρου, στις 17 Μαρτίου.
Η έκθεση θα μείνει μέχρι 17 Απριλίου, με την υποστήριξη του δήμου Κατερίνης και την επιμέλεια του Νίκου Γραίκου. Όμως, εκτός από αυτή την έκθεση, στο χώρο του θεάτρου ανεβαίνει μια θεατρική παράσταση, τα Σαββατοκύριακα, μέχρι 14/4/2024, βασισμένη στο ομώνυμο δοκίμια της Βιρτζίνια Γουλφ. Μπορώ να πω ότι ακόμη μια φορά με άφησε πολύ ικανοποιημένη, η υποκριτική τέχνη των τεσσάρων γυναικών ηθοποιών.
Η Σοφία Αγαθαγγελίδου ως Σιμόν Ντε Μπωβουάρ, η Δανάη Αμανατίδου ως Βιρτζίνια Γουλφ, η Κατερίνα Παρλίτση ως Σύλβια Πλαθ και η Θωμαή Σιούμη ως Τζούντιθ, φανταστική αδελφή του Σαίξπηρ, που υποτίθεται ότι είχε το ίδιο ταλέντο με τον αδελφό της, αλλά δεν είχε το δικαίωμα να το εκφράσει στο θέατρο, έδωσαν ρεσιτάλ ηθοποιίας. Ακόμη, στον ρόλο του εκφωνητή θα ακούσουμε τον Κώστα Παπουτσίδη ενώ το κορίτσι υποδύεται η Ευαγγελία Τσιμήτρη.
Τη σκηνοθεσία και τα σκηνικά έκανε ο πολυπράγμων Νίκος Γραίκος ενώ τη ζωγραφική των σκηνικών ανέλαβαν η Πάμελα Πεττάλι & το «Εργαστήριο Πολυτροπικών Δραστηριοτήτων “Deep Eyes”» Οργανισμού Φεστιβάλ Ολύμπου.
Ως μέλος του Δικτύου Γυναικών Συγγραφέων κατά της έμφυλης βίας και γυναικοκτονιών, «η Φωνή της», δεν θα μπορούσα να απουσιάζω από αυτή την παράσταση που μιλά για τη γυναίκα και τη πεζογραφία.
Το θεατρικό έργο προέκυψε από τη δραματουργική επεξεργασία του βιβλίου της διάσημης συγγραφέως, που βασίστηκε σε δυο διαλέξεις, σ’ ένα αμιγές ακροατήριο.
Τα ερωτήματα που θέτει η συγγραφέας είναι «γιατί οι γυναίκες δεν είχαν ούτε έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τους άντρες στο να δημιουργήσουν και να απολαύσουν την Τέχνη; Γιατί οι γυναίκες υφίστανται διαχρονικές, έμφυλες διακρίσεις; Η Γουλφ επιχειρεί μια ανατριχιαστική έρευνα των διαχρονικών έμφυλων διακρίσεων και καταλήγει στη ριζοσπαστική απάντηση: Μια γυναίκα που έχει το θάρρος ν’ ασχοληθεί με τη συγγραφή και κατ’ επέκταση με την Τέχνη, θα πρέπει να διεκδικήσει την οικονομική της ανεξαρτησία και τον δικό της χώρο, για να μπορεί να δημιουργήσει ελεύθερα και απερίσπαστα.
Αυτή η απάντηση δεν ίσχυε μόνο για τα χρόνια της Γουλφ, αλλά και σήμερα, φυσικά όχι σε τέτοιο απελπιστικό βαθμό, αλλά υπάρχει. Αν ψάξουμε την ιστορία των γυναικών στην Τέχνη, θα δούμε ότι ενώ οι γυναίκες έγραφαν, προωθούνταν με αντρικό όνομα γιατί απαγορευόταν.
Οι γυναίκες είχαν την πέννα τους αλλά δεν μπορούσαν να γράψουν, πνιγόντουσαν, δεν ήταν οικονομικά ανεξάρτητες, δεν τις επιτρεπόταν να σπουδάσουν, κι αν το κατάφερναν, δεχόντουσαν τον χλευασμό των ανδρών.
Τα στερεότυπα ήταν διαφορετικά, ακόμη και οι ίδιες γυναίκες τις καταδίκαζαν αυστηρά στον γυναικείο τους ρόλο. Οι ηθοποιοί μας μίλησαν για τις ακτιβίστριες που πολεμούνται από τους άνδρες, για τις φυλακισμένες γυναίκες συγγραφείς που βασανίζονται σε όλες τις χώρες του κόσμου, αλλά και για την Καλλιρόη Παρρέν, που εξέδωσε την εφημερίδα «Φωνή των Κυριών» στα τέλη του 19ου αιώνα, δίνοντας φωνή στις γυναίκες της εποχής, που πρωτοστάτησε στη δημιουργία του φεμινιστικού κινήματος και στην προώθηση των δικαιωμάτων της γυναίκας στην Ελλάδα.
Αλλά και στον χώρο της ζωγραφικής είχαμε την πρώτη Ελληνίδα ζωγράφο Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα, που μεταμφιεζόταν σε άνδρα, με το ψευδώνυμο Χρυσίνης Μπούκουρας, παραβίασε το καλλιτεχνικό άβατο της εποχής, προκειμένου να σπουδάσει σε εργαστήρι ζωγραφικής. Έχει γράψει για τη ζωή της, η συγγραφέας Ρέα Γαλανάκη, στο βιβλίο της «Ελένη ή κανένας», από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Οι γυναίκες δημιουργοί ζούσαν στη σκοτεινή πλευρά της σελήνης. Οι γυναίκες συγγραφείς είχαν στα χέρια τους αλυσίδες, πραγματικές και φανταστικές, δεν είχαν τον δικό τους δωμάτιο, πραγματικό και φανταστικό. Οι γυναίκες συγγραφείς ακόμη και σήμερα, ενώ κατακλύζουν τα ράφια των βιβλιοπωλείων, από τη φύση τους, έχει περάσει στο DNA τους, να βάζουν προτεραιότητα την οικογένεια και δεν μπορούν να κοινωνήσουν τα πονήματά τους, όπως οι συνάδελφοί τους άντρες συγγραφείς.
Λίγες είναι οι συγγραφείς, που περιοδεύουν και παρουσιάζουν το βιβλίο τους στις επαρχιακές πόλεις.
Έχω παρακολουθήσει πολλές παραστάσεις του θεάτρου Πήγασος, ξεχωριστές παραστάσεις μιας άλλης φιλοσοφίας, όχι εύπεπτες, που κινούν τους προβληματισμούς για συζήτηση.
Έχω χαρεί τη Δανάη, την Κατερίνα, τη Θωμαή και τη Σοφία σε προηγούμενους ρόλους. Αυτό το έργο μπορώ να πω ότι ξεχωρίζει, πως έπαιξαν ακόμη μια φορά υπέροχα, ξετυλίγοντας το ταλέντο τους και δίνοντάς μας, μια γροθιά στο στομάχι.
Ένα επίκαιρο έργο, που πάντα θα είναι επίκαιρο, όσο υπάρχουν έμφυλες διακρίσεις, όσο θα επιτρέπει η εξουσία να είναι η γυναίκα θύμα των χειριστικών αντρών που τις φορτώνουν τύψεις και ενοχές, επειδή απλά είναι γυναίκες.
Κλείνοντας, με τα συνθήματα του Δικτύου «Η πένα είναι το μοναδικό μας όπλο» και το «Είμαστε γυναίκες, είμαστε συγγραφείς, δεν μπορούμε να είμαστε αμέτοχες», σας συστήνω ανεπιφύλακτα να μη χάσετε αυτή την παράσταση αλλά και να τις προτείνετε στις φίλες και τους φίλους σας.
Γιατί για εμάς, οι άντρες πρέπει να είναι συνοδοιπόροι και όχι απέναντι, ώστε να αλλάξει η κοινωνία, οδεύοντας σε έναν καλύτερο και δίκαιο κόσμο. Καλή θέαση!
