Τα μηνύματα για τις φετινές τιμές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για επέκταση της καλλιέργειας
Τις βροχές μετά το Πάσχα προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι καπνοπαραγωγοί, ώστε να μη χρειαστεί να κάνουν ποτίσματα μετά τα φυτέματα, όπου ήδη έχουν ξεκινήσει αυτά. Οι φυτεύσεις συνήθως γίνονται για ποικιλίες όπως η Κατερίνη και ο Μπασμάς.
Δυστυχώς, τα μηνύματα που έχουν οι παραγωγοί για τις φετινές τιμές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για επέκταση της καλλιέργειας. Οι σταθερές τιμές παραγωγού, η έλλειψη εργατών γης, το υψηλό κόστος παραγωγής, όπως και η γήρανση των καπνοπαραγωγών, δείχνουν να κλείνουν το κεφάλαιο της παραδοσιακής καλλιέργειας του καπνού. Ελάχιστοι είναι οι νέοι που αποφασίζουν να ενταχθούν στην καπνοκαλλιέργεια, ενώ ακόμα κι αυτοί που τελικά το πράττουν, έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους λύσεις για εναλλακτικές καλλιέργειες, σε περίπτωση που αποφασίσουν μελλοντικά να φύγουν. Η ζοφερή προοπτική για τις καπνοκαλλιέργειες δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα, έτσι όπως αυτή κατεγράφη από το πρόσφατο συνέδριο της οργάνωσης των Ευρωπαίων Καπνοπαραγωγών (UNITAB) στη Σοφία της Βουλγαρίας, όπου τέθηκε το ζήτημα της οριστικής εγκατάλειψης της καλλιέργειας του καπνού.
Στο φετινό ξεκίνημα της καλλιέργειες του καπνού στην Ποταμιά Ελασσόνας αναφέρεται ο καπνοπαραγωγός Γιώργος Γκουτζέλας. Όπως λέει, τα στρέμματα στην περιοχή του λιγοστεύουν χρόνο με τον χρόνο, λόγω της γήρανσης των καπνοπαραγωγών και της εξόδου τους από το επάγγελμα. «Οι νέοι δεν είναι διατεθειμένοι να ενταχθούν και αυτοί που θέλουν να ασχοληθούν με τη γεωργία ψάχνουν για άλλες καλλιέργειες, περισσότερο αποδοτικές και με λιγότερα εργατικά χέρια», εξηγεί. Υποστηρίζει, επίσης, ότι το κόστος για την νέα περίοδο δείχνει να είναι ανεβασμένο και οι εταιρείες εμπορίας δεν δείχνουν διάθεση για αύξηση των τιμών παραγωγού.
Για λιγότερα διαθέσιμα εργατικά χέρια στη νέα καλλιεργητική περίοδο κάνει λόγο και ο Νίκος Μαυρίδης από την Ολυμπιάδα Ελασσόνας. Ο ίδιος εκτιμά ότι η φύτευση του καπνού ποικιλίας Κατερίνη θα ξεκινήσει αμέσως μετά το Πάσχα. «Τα φυτά είναι σχεδόν έτοιμα και τα περισσότερα δείχνουν να είναι σε καλή κατάσταση, κάτι το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην καλλιέργειά μας. Δυστυχώς, όμως, η έλλειψη εργατικών χεριών δεν βοηθά τον προγραμματισμό και θα δυσκολευτούμε πάρα πολύ να διατηρήσουμε τα ίδια στρέμματα για την τρέχουσα περίοδο».
Μειωμένο το ενδιαφέρον για επέκταση στη Δεσκάτη
Μετά το Πάσχα θα ξεκινήσει η φύτευση του καπνού στο Δασοχώρι Δεσκάτης, όπως εκτιμά ο καπνοπαραγωγός Δημήτρης Παπαευθυμίου. Ο ίδιος κάνει λόγο για μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, όπως επίσης και εγκατάλειψη. «Η τιμή που συζητάνε οι εταιρείες εμπορίας στον καπνό δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής», ξεκαθαρίζει.
Ο καιρός θα καθορίσει και τις φυτεύσεις του Μπασμά στη Θράκη
Για μετά τις 15 Μαΐου προγραμματίζουν τις φυτεύσεις στη Ροδόπη οι καπνοπαραγωγοί της περιοχής, σύμφωνα με τον Αμέτ Σινάν, πρόεδρο στον Συνεταιρισμό Καπνοπαραγωγών Θράκης. Ο ίδιος δηλώνει ότι «οι εκτάσεις, σύμφωνα και με τις δηλώσεις, θα είναι μειωμένες κατά 20% σε σύγκριση με πέρυσι. Ο καπνός είναι μία δύσκολη καλλιέργεια και απαιτεί χειρωνακτική εργασία. Στον νομό μας μεσοσταθμικά καλλιεργούνται περίπου 15 στρέμματα και διαχειρίζονται αποκλειστικά από την ίδια την οικογένεια. Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, οι παραγωγοί δεν δείχνουν διατεθειμένοι να αυξήσουν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις, αλλά απεναντίας τις μειώνουν».
Άνοδος στις εκτάσεις της Κατερίνης για την ποικιλία Βιρτζίνια
Λόγω της εκμηχάνισης της καλλιέργειας του καπνού ποικιλίας Βιρτζίνια, όπως είχαμε γράψει και παλαιότερα στην «ΥΧ», οι παραγωγοί που έχουν προμηθευτεί μηχανές συλλογής είναι διατεθειμένοι να αυξήσουν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και, για τον λόγο αυτόν, κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο παρουσιάζουν μία αύξηση πάνω από 15%. Αυτό υποστηρίζει ο Βασίλης Ιωάννου, καπνοπαραγωγός από το Νεόκαστρο Βέροιας, ο οποίος εκτιμά ότι η ποικιλία Βιρτζίνια συγκεντρώνει ενδιαφέρον από τους εμπόρους καπνού, αλλά δίνει μεγάλη έμφαση στην ποιότητα του προϊόντος, κάτι το οποίο θα προσδιορίσει και την τελική του τιμή.
Τέλος, ο ίδιος αναφέρει ότι «το κόστος είναι ανεβασμένο και για να συμφέρει έναν καπνοπαραγωγό θα πρέπει να καλλιεργεί πάνω από 50 στρέμματα, ούτως ώστε να αφήσει κάποιο εισόδημα».
Mαύρος ο καπνός από το συνέδριο της UNITAB
Tην αρνητική εικόνα και τις εξελίξεις για τον καπνό μάς μεταφέρει από το πρόσφατο συνέδριο της UNITAB στη Σόφια ο πρόεδρος της οργάνωσης, Θόδωρος Ιορδανίδης. Όπως υποστηρίζει ο ίδιος, με τις πρακτικές και τις αποφάσεις που εφαρμόζονται από τις εταιρείες και την ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα του καπνού, σε λίγα χρόνια δεν θα καλλιεργούνται καθόλου στρέμματα στην ΕΕ.
«Το γεγονός ότι οι τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου στην εμπορία και μεταποίηση του καπνού δεν ενδιαφέρονται για τον ευρωπαϊκό καπνό, δείχνει και ποιο θα είναι το αποτέλεσμα σε μερικά χρόνια. Ο καπνός που παράγεται σε τρίτες χώρες έχει χαμηλό κόστος, λόγω του μειωμένου κόστους των εργατικών χεριών. Συνήθως, τα ευρωπαϊκά καπνά τα χρησιμοποιούν μόνο για γέμισμα και σιγά-σιγά τα περιορίζουν, χωρίς να το καταλαβαίνουν οι καπνιστές», περιγράφει ο κ. Ιορδανίδης.
Σημαντικό, επίσης, για τον ίδιο είναι και το γεγονός ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπαίνουν δυναμικά στην αγορά και ειδικά σε αυτήν της ΕΕ, περιορίζοντας θεωρητικά την κατανάλωση του καπνού. Η πραγματικότητα, όμως, δείχνει ότι σε όλη την Ευρώπη καταναλώνονται 750.000 τόνοι καπνού, τη στιγμή που η ΕΕ παράγει μόνο 114.000 τόνους, στοιχείο ενδεικτικό των προτεραιοτήτων των πολιτικών που ασκούνται. «Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, αυτή παράγει περίπου 9.600 τόνους από τους 140.000 τόνους που παρήγαγε τα παλαιότερα χρόνια. Κάτω από αυτές τις πρακτικές, το μέλλον του ευρωπαϊκού καπνού και κατ’ επέκταση του ελληνικού διαγράφεται αβέβαιο», τονίζει με νόημα.
Στο ερώτημα που του θέτουμε για τις προοπτικές των καλλιεργούμενων εκτάσεων της ποικιλίας Βιρτζίνια στη χώρα μας, με αφορμή την αύξηση που καταγράφεται τη φετινή περίοδο, ο κ. Ιορδανίδης είναι σαφέστατος, μετριάζοντας την αισιοδοξία: «Τα Βιρτζίνια, λόγω της ζήτησής τους από γαλλικές εταιρείες, δείχνουν να έχουν μία κινητικότητα, ωστόσο αυτή θα είναι εφήμερη. Οι συμβάσεις που υπογράφουν είναι για έναν χρόνο, λόγω της έλλειψης καπνού από άλλες χώρες που παίρνανε μέχρι σήμερα και για αυτόν τον λόγο έχουν στραφεί στους Έλληνες καπνοπαραγωγούς».