με την θεατρική παράσταση «Το σπίτι της Μπερνάρτα Άλμπα»
Από το Εργαστήριο Πολυτροπικών Δραστηριοτήτων του ΟΡ.ΦΕ.Ο.
Η ενότητα «Λόγου και τέχνης παίδευσις» οργανώνεται για έκτη συνεχή χρονιά από την Καλλιτεχνική Επιτροπή του Φεστιβάλ Ολύμπου και το «Εργαστήριο Πολυτροπικών Δραστηριοτήτων “Deep Eyes”» (Ε.Π.Δ.) του Οργανισμού Φεστιβάλ Ολύμπου (ΟΡ.ΦΕ.Ο.). Περιλαμβάνει εκπαιδευτικές και καλλιτεχνικές δράσεις, όπως θεατρικές παραστάσεις και βιωματικά εργαστήρια τέχνης. Οι φετινές δράσεις είχαν τίτλο: “PROJECT BERNARDA ALBA” και ήταν αφιερωμένες στον Ισπανό ποιητή Federico García Lorca (1898-1936).
Την Τρίτη 29 και την Τετάρτη 30 Αυγούστου 2023 στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Ψηφιδωτών του Δίου οι νέοι/ες του Ε.Π.Δ. του ΟΡ.ΦΕ.Ο. παρουσίασαν τη θεατρική παράσταση «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. Η θεατρική παράσταση (με δύο διανομές) ήταν το αποτέλεσμα της δραματουργικής επεξεργασίας που πραγματοποίησε το Ε.Π.Δ. στη διάρκεια ενός ετήσιου εκπαιδευτικού και καλλιτεχνικού project. Οι νέοι/ες του Ε.Π.Δ. προσέγγισαν το θεατρικό κείμενο με νέα δραματουργική ματιά εντάσσοντας προσωπικές βιωματικές εμπειρίες και προσαρμόζοντας την ενδυματολογική και σκηνική του παρουσίαση στη σύγχρονη πραγματικότητα.
Η νέα αυτή ερμηνευτική ματιά εκφράστηκε με τις σκηνικές προσαρμογές και κυρίως με την εισαγωγή εμβόλιμων διαλόγων ανάμεσα στις ηρωίδες και στον ποιητή, ο οποίος συμμετείχε στη σκηνική παρουσίαση. Το πρωτότυπο αυτό αφηγηματικό τέχνασμα έδωσε «φωνή» στις ηρωίδες για να διεκδικήσουν από τον συγγραφέα μια διαφορετική εξέλιξη της πλοκής, η οποία θα άλλαζε την τραγική τους μοίρα που είναι εγκλωβισμένη στις έμφυλες συμβάσεις της γυναικείας τους ταυτότητας. Διεκδικούν την κάθαρση κι ένα τέλος επαναστατικό κι όχι αυτοκαταστροφικό. Στην ουτοπική αυτή διεκδίκηση οι ηρωίδες, με προεξάρχουσα την πλέον τραγική και διφορούμενη μορφή της Αδέλας, εκφράζουν τα επιχειρήματά τους ψυχογραφώντας τις ασυνείδητες προθέσεις του ποιητή αλλά και τις δικές τους. Το αφηγηματικό παράδοξο είναι ότι οι ηρωίδες στερούνται πραγματικού «εαυτού». Εκφράζονται, όμως, μέσω του «εαυτού» των ηθοποιών που συγγράφουν τους διαλόγους προβάλλοντας τα δικά τους βιώματα στα αντίστοιχα των ρόλων που ενσαρκώνουν. Τελικά το έργο θα συνεχιστεί με την καθιερωμένη του πλοκή –όπως άλλωστε αποφασίζει επιτακτικά και ο ίδιος ο ποιητής— ωστόσο, οι ηθοποιοί διεκδικούν με αξιώσεις το δικαίωμα της προσωπικής τους κάθαρσης και χειραφέτησης.
Το πολυπληθές κοινό που παρακολούθησε τις δύο παραστάσεις αποδεικνύει, όπως δήλωσε και ο Πρόεδρος του ΟΡ.ΦΕ.Ο. κ. Γρηγόρης Παπαχρήστος, ότι η νεανική ομάδα του Ε.Π.Δ. στην πολύχρονη πια πορεία της υπό την καθοδήγηση του Νικολάου Γραίκου διαθέτει ιδιαίτερη καλλιτεχνική φυσιογνωμία, η οποία ενισχύει την πολιτισμική δυναμική του Φεστιβάλ στους νέους ανθρώπους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε το εισαγωγικό ηχοτοπίο, το οποίο συνέθεσε ειδικά για την παράσταση ο sound artist Δημήτρης Μπάκας, με βάση ηχητικά σπαράγματα από την κιναισθητική προετοιμασία του έργου. Ευρηματική ήταν και η σκηνική διαμόρφωση του χώρου η οποία έγινε από τα μέλη του «Εργαστηρίου» με τη μορφή διαδραστικής installation.
Τα βιωματικά εργαστήρια
Όπως προαναφέραμε, η παράσταση «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» εντασσόταν στην ενότητα «Λόγου και Τέχνης παίδευσις» του 52ου Φεστιβάλ Ολύμπου που περιλάμβανε και τα παρακάτω βιωματικά εργαστήρια:
(α) Εργαστήριο μουσικής με τίτλο «Παραδοσιακές μουσικές της Μεσογείου» και εμψυχωτή τον πολύπλευρο μουσικό Δημήτρη Καραμούζα, ο οποίος διαθέτει πολύχρονη εμπειρία στην οργανική παραδοσιακή μουσική και άριστη γνώση της δυτικής μουσικής. Ο Δ. Καραμούζας είναι τακτικός συνεργάτης του Ε.Π.Δ. και έχει πραγματοποιήσει τα προηγούμενα χρόνια παρόμοια βιωματικά εργαστήρια, όπως για παράδειγμα το 2021 το εργαστήριο με τίτλο «Γνωριμία με τα παραδοσιακά όργανα» και το 2022 με τίτλο: «Εισαγωγή στο πολυφωνικό τραγούδι».
(β) Εργαστήριο θεάτρου με τίτλο: «Σύγχρονες δραματουργικές οπτικές της γυναικείας ταυτότητας στο έργο του Λόρκα». Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 19 Αυγούστου 2023 με εμψυχώτριες την ηθοποιό Ιφιγένεια Καραμήτρου και τη μουσικό Λίνα Ζάχαρη που συζήτησαν με τις/τους νέες/ους του Ε.Π.Δ. τον σύγχρονο προβληματισμό για την ερμηνεία της γυναικείας ταυτότητας στο θεατρικό έργο του Λόρκα. Οι καλλιτέχνιδες ανέλυσαν το σκεπτικό τους για τη δραματουργική επεξεργασία της θεατρικής παράστασης «Γέρµα – el cuerpo muerto», που αποτελεί διασκευή της «Γέρµας» του Λόρκα, την οποία παρουσίασαν το ίδιο βράδυ στο Ρωμαϊκό Ωδείο του Δίου στο πλαίσιο του 52ου Φεστιβάλ Ολύμπου.
(γ) Εργαστήριο ηχοτοπικής με τίτλο: «Συνθέτοντας μουσικά περιβάλλοντα ηχοτοπίου» πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 26 Αυγούστου 2023 από τον συνθέτη και sound artist Δημήτρη Μπάκα. Ο καλλιτέχνης αρχικά ανέλυσε βασικές έννοιες της ηλεκτροακουστικής μουσικής, όπως τι είναι ήχος και ποια είναι έννοια της αίσθησης και της αντίληψης του ήχου, ποια είναι η γενεαλογία του όρου «ακουστική οικολογία», όπως αναλύθηκε από τον Καναδό συνθέτη Murray Schafer τη δεκ. του ’70, και πώς ορίζεται ένα «ηχοτοπίο», ποια είναι η σημασία των όρων «ηχητικό γεγονός», «ηχητικό σήμα», «ηχητικό σημείο (ηχόσημο)», «ηχορύπανση» κ.ά. Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε πρακτικές διαδικασίες σύνθεσης μουσικών ηχοτοπίων και ειδικότερα στο μουσικό ηχοτοπίο το οποίο συνέθεσε για τη θεατρική παράσταση του Ε.Π.Δ. «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα».
Υπεύθυνος εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών δράσεων: Νικόλαος Γραίκος
INFO: https://ergpoldrast.blogspot.com/