Γνωρίζετε ότι όλα αυτά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα;
Μαρία Αβραμίδου Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Πύδνας – Κολινδρού
Εύλογη απορία: από τα 100 και πλέον άτομα που υπογράφουν το παρακάτω κείμενο, πόσοι αλήθεια έχουν επισκεφτεί την Επισκέψιμη Μουσειακή Αποθήκη Μακρυγιάλου ώστε να έχουν άποψη, ακόμη και για τα εκπαιδευτικά προγράμματα; Σημ.: το κείμενο αυτό διακινείται ως μια προσπάθεια μιας “πρέσβειρας” πολιτισμού που διεκδικεί την επιστροφή των αρχαιοτήτων και τη λειτουργία της Μουσειακής Αποθήκης ως Μουσείου. Μια καλύτερη ανάγνωση όμως, δείχνει ότι το διακύβευμα είναι άλλο. Ποιο; Μια θεσούλα για τον εαυτό μας (βλ. σημ. 14)
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στην Επισκέψιμη Μουσειακή Αποθήκη Μακρυγιάλου Πιερίας. Το εν λόγω κτίριο παραμένει ακόμη και σήμερα ασαφές, χωρίς την ανάλογη επισκεψιμότητα συγκριτικά με τη σπουδαιότητα των ευρημάτων της βόρειας Πιερίας, σχεδόν άδειο και χωρίς ανταποδοτικότητα στην τοπική κοινωνία, ούτε σχετική προβολή της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της περιοχής. Περισσότερο θα λέγαμε πως μοιάζει πλέον με συνεδριακό κέντρο παρά με έναν χώρο Πολιτισμού, καθώς μέσα έχει γεμίσει με τραπεζοκαθίσματα και εκεί ενίοτε τελούνται εκπαιδευτικά προγράμματα σε παιδιά, θεωρητικά κι όχι διαδραστικά όπως θα ήταν το πρέπον, μάλιστα από υπαλλήλους που δεν έχουν τη σχετική εξειδίκευση.
Πιο συγκεκριμένα, σας ζητάμε για τον χώρο τα εξής:
1. Να τοποθετηθεί έξω από την είσοδο του κτιρίου κανονική κι ευδιάκριτη προβλεπόμενη σήμανση (όχι αυτοκόλλητο χαρτί) με τον τίτλο του κτιρίου στα ελληνικά και αγγλικά, καθώς και το σημείο για την ΕΙΣΟΔΟ/ΕΞΟΔΟ. Ας σημειωθεί ότι ακόμη και ντόπιοι πολίτες δεν γνωρίζουν τι είναι αυτό το κτίριο κι επίσης όσοι το επισκέπτονται δεν αναγνωρίζουν από πού μπορούν να εισέλθουν, καθώς υπάρχουν τρεις πύλες. Χαρακτηριστικά, στο από 29/06/2021 με ΑΠ 303592 της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων που υπογράφει η κ. Π. Αδάμ-Βελένη αναφέρεται ότι «Η υπηρεσία, ωστόσο, αντιλαμβανόμενη την ουσία του αιτήματός σας, προτίθεται στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να τοποθετήσει μία ευδιάκριτη πινακίδα» και στο από 05/01/2022 ΑΠ 610596 της ΕΦΑ Πιερίας η αν. Προϊσταμένη κ. Σ. Σδρόλια συντάσσει πως «η ΕΦΑ Πιερίας προτίθεται σε εύλογο διάστημα να τοποθετήσει πινακίδα μπροστά στο κτίριο, πέραν των υφιστάμενων αναμνηστικών πινακίδων που τοποθετήθηκαν στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου». Δυστυχώς ακόμη και σήμερα δεν έχει γίνει το προαναφερθέν, αν και πέρασαν 3 χρόνια μετά από επανειλημμένο μας αίτημα.
2. Να ευπρεπιστεί ο εξωτερικός περιβάλλων χώρος του κτιρίου, καθώς η παραμελημένη εικόνα δεν αρμόζει σε ένα κτίριο με μουσειακό χαρακτήρα και εν δυνάμει επισκέψιμο. Θα ήταν το ιδανικό να γίνει μελέτη από γεωπόνο-αρχιτέκτονα τοπίου γι’ αυτό το σκοπό.
3. Να μεταφερθούν όλες οι αρχαιότητες της βόρειας Πιερίας στην ΕΜΑΜ, όπως ευρήματα που παραμένουν (αφύλακτα και εκτεθειμένα) στις παλιές αρχαιολογικές αποθήκες του Γυμνασίου Μακρυγιάλου, στα ΚΕΠ Μακρυγιάλου, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δίου, καθώς και στο Αρχαιολογικό Μουσείου Θεσσαλονίκης.
4. Να αφαιρεθούν τα τραπεζοκαθίσματα από τους εκθεσιακούς χώρους, να ξεκλειδωθεί και να χρησιμοποιείται η βιβλιοθήκη σαν χώρος συναθροίσεων και πραγματοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Επίσης η βιβλιοθήκη καλό θα ήταν να γίνει προσβάσιμη στο κοινό που αγνοεί την ύπαρξή της κι έχει κάθε δικαίωμα να κάνει χρήση της προς μελέτη κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες.
5. Να γεμίσουν με εκθέματα οι προθήκες που αγοράστηκαν, όπως η προθήκη που κόστισε 36.952ευρώ με ΑΠ 58668/12-02-2024 έγγραφο της ΕΦΑ Πιερίας στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ και να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα μουσειακή στο χώρο κι όχι ελλιπής έως και παραπλανητική.
6. Να μην παραμένουν κλειδωμένες οι αίθουσες του επάνω ορόφου που οφείλουν να είναι επισκέψιμες προς το κοινό, ν’ ανοίξουν όλες, αποκτώντας έτσι καθαρά μουσειακό χαρακτήρα και ρόλο κι όχι να έχουν την εικόνα ενός άδειου και «κεκλεισμένων των θυρών» τοπίου με απρόσωπο και εντελώς πρόχειρα και ερασιτεχνικά στημένο χαρακτήρα. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως τα ελάχιστα εκθέματα που διατίθενται εδώ και χρόνια είναι μόνο μια σειρά αμφορέων, καθώς και πήλινων αγγείων, που είναι ένα ελάχιστο δείγμα μπροστά στον πλούτο ευρημάτων που έχουν καρποφορήσει οι ανασκαφές πολλών ετών.
7. Να τοποθετηθούν ως εκθέματα προς το κοινό ευρήματα από τις ανασκαφές του Νεολιθικού οικισμού του Μακρυγιάλου, καθώς και οι επιγραφές της αρχαίας Μεθώνης. Θεωρούμε πως τα συγκεκριμένα έχουν μεγάλη σημασία, αφού πρόκειται για ευρήματα που έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης της Παγκόσμιας Επιστημονικής Αρχαιολογικής Κοινότητας. Σημειωτέον ότι για τις επιγραφές της αρχαίας Μεθώνης υπάρχουν ακόμη και τα απαιτούμενα γραφικά από την περιοδική έκθεση που είχε γίνει από 12/09/2013 έως 31/12/2014 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και δυστυχώς ακόμη δεν έχουν τοποθετηθεί αν και υπάρχει άπλετος χώρος κι όπως μας είχαν πει οι μόνιμοι υπάλληλοι η μία αίθουσα εκ των τριών προοριζόταν αποκλειστικά γι’ αυτή τη συλλογή.
8. Να προστεθεί στην ιστοσελίδα της ΕΦΑ Πιερίας το κτίριο της ΕΜΑΜ, το οποίο είναι ανύπαρκτο:
https://www.culture.gov.gr/el/ministry/SitePages/viewyphresia.aspx?iID=1692
9. Διεύρυνση του ωραρίου επισκεψιμότητας του κοινού κατά τους θερινούς μήνες (να ανοίγει απογεύματα και Σαββατοκύριακα), όπως άλλωστε ισχύει για τα μουσεία κι αρχαιολογικούς χώρους της ελληνικής επικράτειας από Απρίλιο έως και Νοέμβριο κάθε έτους. Να φύγει η ρήτρα περί «επισκέψιμη κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας» όπως ακριβώς αναφέρεται στην ιστοσελίδα https://archaeologicalmuseums.gr/el/museum/5f9a5fe332dc212c48701685/visitable-museum-store-in-makrygialos-pieria
10. Επιστροφή των ευρημάτων που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στη μόνιμη συλλογή «Ο χρυσός των Μακεδόνων» (όπως χρυσά στεφάνια, κοσμήματα κτλ). Άλλωστε, ήδη στην ΕΜΑΜ υπάρχουν υψηλής τεχνολογίας χώροι προς φύλαξη πολύτιμων και ευαίσθητων αντικειμένων. Είναι μέγιστης σημασίας να επιστραφούν όλα όσα ανήκουν στη βόρεια Πιερία, στο φυσικό τους χώρο, εφόσον βέβαια υπάρχει πλέον ένα τόσο σύγχρονο κι υψηλών προδιαγραφών κτίριο, το οποίο κόστισε 3,5 εκατομύρια ευρώ μάλιστα από πρόγραμμα ΕΣΠΑ.
11. Μετατροπή της Επισκέψιμης Μουσειακής Αποθήκης σε κανονικό Μουσείο-αλλαγή ΦΕΚ και μόνιμη αλλαγή ονοματοδοσίας και χρήσης του κτιρίου.
12. Τοποθέτηση Προϊσταμένου/ης στην ΕΦΑ Πιερίας, καθώς εδώ και τρία χρόνια η Υπηρεσία έχει μόνο Αναπληρώτρια Προϊσταμένη που κινείται ανάμεσα σε δύο Νομούς, πράγμα που δυσχεραίνει το έργο που θα μπορούσε να γίνει στην περιοχή της Πιερίας. Μία Υπηρεσία χωρίς μόνιμη και σταθερή προϊστάμενη αρχή δεν μπορεί να λειτουργεί ομαλώς και να ελέγχεται ως οφείλει.
13. Διευκρίνιση προς τους μόνιμους υπαλλήλους της ΕΜΑΜ πως οι επισκέπτες έχουν δικαίωμα να βγάζουν φωτογραφίες (χωρίς χρήση φλας) από τα διαθέσιμα ελάχιστα εκθέματα. Είναι λάθος να κάνουν επιπλήξεις με έντονο κι αγενή τρόπο ότι απαγορεύεται κάτι τέτοιο, όπως είναι αντιδεοντολογικό να έχουν τοποθετήσει χαρτί Α4 που έχει σήμανση απαγόρευσης σχετικής φωτογράφισης. Σε όλα τα Μουσεία παγκοσμίως επιτρέπονται οι φωτογραφίσεις των εκθεμάτων που είναι σε χώρους ανοιχτούς στο κοινό, καθώς δεν πρόκειται για υλικό εργαστηριακό, υπερευαίσθητο, προς συντήρηση ή προς επιστημονική μελέτη.
14. Πρόσληψη υπαλλήλων όλων των σχετικών απαιτούμενων ειδικοτήτων, τουλάχιστον εποχιακών και κυρίως αυτό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Πρακτικά φυσικά, χωρίς το κατάλληλο προσωπικό ο συγκεκριμένος χώρος και κανένας χώρος γενικότερα δεν μπορεί να λειτουργήσει και να δεχτεί το κοινό.
Στόχος μας είναι η Επισκέψιμη Μουσειακή Αποθήκη να γίνει ένας αξιοπρεπής και λειτουργήσιμος χώρος φύλαξης, προστασίας, προβολής, ανάδειξης, αξιοποίησης των ευρημάτων της περιοχής από την Προϊστορική έως και τη Βυζαντινή περίοδο και να λειτουργήσει ενεργά ως σημείο αναφοράς όλης της Πιερίας και ευρύτερα της Μακεδονίας. Πιστεύουμε δε, πως μια επίσκεψή σας στο χώρο θα κρινόταν αναγκαία, για να δείτε κι εσείς situ τις ελλείψεις και τα προβλήματα που υπάρχουν και τη γενικότερη εικόνα που αποπνέει το κτίριο εξωτερικά, καθώς και στους εσωτερικούς χώρους του. Είμαστε στη διάθεσή σας για οτιδήποτε επί του θέματος και περιμένουμε τα δέοντα.
Σας ευχαριστούμε για το χρόνο σας
Με απεριόριστη εκτίμηση.
